02 Απριλίου: Αγία Μαρία η Αιγύπτια

Η Αγία Μαρία η Αιγύπτια τιμάται την Πέμπτη (Ε’) Κυριακή των Νηστειών και στις 1 Απριλίου

Η Αγία Μαρία η Αιγύπτια, καταγόταν από την Αίγυπτο. Έζησε κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Από την ηλικία των δώδεκα ετών έφυγε από το σπίτι της και για δεκαεφτά ολόκληρα χρόνια κατηφόριζε και σκότωνε ότι καλό κι ωραίο υπάρχει στην γυναίκα. Την ομορφιά της ηθικότητας, την αγνότητα…

Λόγω της άσωτης ζωής και της σαρκικής επιθυμίας που είχε, κάποια φορά ακολούθησε τους προσκυνητές που πήγαιναν στα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσουν τον Τίμιο Σταυρό. Και αυτό το έκανε, όχι για να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό, αλλά για να έχει πολλούς εραστές που θα ήταν έτοιμοι να ικανοποιήσουν το πάθος της. Ενώ παρακολουθούσε μια παρέα προσκυνητών, έφτασε μέχρι την πόρτα του Ναού του Παναγίου Τάφου. Από περιέργεια θέλησε κι αυτή να μπει μέσα στον Ναό. Ενώ όμως η παρέα προχωρούσε κανονικά, σ’ αυτήν συνέβη κάτι φοβερό.

Μια αόρατη δύναμη την κάρφωνε στην θέση της! Κάτι την εμπόδιζε, και της ήταν αδύνατον να προχωρήσει, έκανε τρεις προσπάθειες αλλά δεν τα κατάφερνε. Τότε ήρθε η συναίσθηση και δάκρυα μετανοίας κύλησαν από τα μάτια της. Καθώς έκλαιγε έξω από το ναό είδε μια εικόνα της Παναγίας και την παρακάλεσε να την βοηθήσει να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό και έδωσε την υπόσχεση της στην Παναγία ότι δεν πρόκειται να ξανά κυλήσεις στην αμαρτία. Την παρακάλεσε δε να την βοηθήσει και να της υποδείξει ποιον δρόμο πρέπει να πορευθεί ώστε να σώσει την ψυχή της. Η Αγία Μαρία η Αιγύπτια αφού προσκύνησε τον Τίμιο Σταυρό άκουσε μια φωνή που την προέτρεπε να πάει στον Ιορδάνη τον ποταμό και να αγωνιστεί ώστε να σώσει την ψυχή της.

Στον Ιορδάνη ποταμό η Αγία Μαρία η Αιγύπτια ασκήτεψε σαράντα επτά χρόνια.

Έζησε εκεί αγωνιζόμενη με τους λογισμούς και τους πειρασμούς που της έφερνε ο σατανάς. Όμως, όταν ερχόταν κάποιος λογισμός μέσα της, έπεφτε στην γη, την έβρεχε με δάκρυα και δεν σηκωνόταν από τη γη «ἕως ὅτου τὸ φῶς ἐκεῖνο τὸ γλυκὺ περιέλαμψεν καὶ τοὺς λογισμοὺς τοὺς ἐνοχλοῦντας μοὶ ἐδίωξεν». Συνεχώς προσευχόταν στην Παναγία, την οποία είχε εγγυήτρια της ζωής της μετανοίας που έκανε. Το ιμάτιο που είχε από τα τόσα χρόνια ασκήσεως σχίστηκε και καταστράφηκε έτσι απέμεινε γυμνή. Έτσι καιγόταν από τον καύσωνα και υπέφερε από το κρύο, όμως με την Χάρη του Θεού και την προστασία της Παναγίας υπέμεινε και έμεινε στέρεα στον αγώνα της. Λόγω της μεγάλης πνευματικής της καταστάσεως στην οποία έφθασε η Αγία Μαρία η Αιγύπτια, έλαβε από τον Θεό το διορατικό χάρισμα.

Εκείνη την εποχή, κοντά στον Ιορδάνη ποταμό ασκήτευε σε μια σπηλιά για πενήντα τρία χρόνια ο Ιερομόναχος Αββάς Ζωσιμάς. Ο Αββάς Ζωσιμάς ήταν κεκοσμημένος με αγιότητα βίου. Κάποια στιγμή κατά την διάρκεια της προσευχής του ο Θεός του υπέδειξε να πάει στο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου και εκεί να διδαχτεί αρετές της μοναχικής ζωή. Στο Μοναστήρι εκείνο ο Αββάς Ζωσιμάς διέκρινε ότι ο ηγούμενος και οι μοναχοί ακτινοβολούσαν τη Χάρη και την αγάπη του Θεού, ζώντας έντονη μοναχική ζωή με ακτημοσύνη, με μεγάλη άσκηση και αδιάλειπτη προσευχή.

Οι μοναχοί στο Μοναστήρι αυτό υπέβαλλαν να κάνουν άσκηση κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Έτσι από την Καθαρή Δευτέρα έφευγαν από το Μοναστήρι ο καθένας χωριστά και πήγαιναν στην έρημο ώστε να αγωνιστούν και επέστρεφαν την Κυριακή των Βαΐων ώστε να πορευθούν στα Πάθη, τον Σταυρό και την Ανάσταση του Κυρίου. Έτσι και ο Αββάς Ζωσιμάς ακολούθησε το ίδιο ασκητικό αγώνα με τους μοναχούς του Μοναστηριού.

Κάποια μέρα καθώς προσευχόταν ο Αββάς Ζωσιμάς είδε να περνά από μακριά του μια σκιά.

Ο Αββάς χάρηκε πολύ γιατί νόμιζε βρήκε κάποιο μεγάλο ασκητή της ερήμου και ήθελε να τον ευλογήσει. Άρχισε τότε ο Αββάς να τρέχει για να προλάβει τον ασκητή. Ο ασκητής αυτός ήταν η Αγία Μαρία η Αιγύπτια η οποία μόλις αντιλήφθηκε τον Αββά λόγω της γύμνιας της άρχισε να τρέχει. Όμως ο Αββάς καθώς ήταν γέρος στην ηλικία δεν μπορούσε να τρέξει, έτσι άρχισε να κλαίει και να φωνάζει στην προς τον ασκητή ότι ήθελε την ευλογία του.

Έτσι η αγία σταμάτησε να τρέχει και αποκάλυψε στον Αββά ότι είναι γυναίκα γυμνή και έχει ακάλυπτα τα μέλη του σώματός της. Τον παρακάλεσε, αν θέλει, να της δώσει την ευχή του και να της ρίξει ένα κουρέλι από τα ρούχα του, για να καλύψει το γυμνό σώμα της. Ο Αββάς έκανε ότι του είπε και τότε εκείνη στράφηκε προς αυτόν. Ο Αββάς αμέσως γονάτισε για να λάβει την ευχή της, ενώ το ίδιο έκανε και εκείνη. Η Αγία Μαρία η Αιγύπτια κατόπιν εξομολογήθηκε όλη την ζωή της στον Αββά. Του ζήτησε την επόμενη χρονιά την Μεγάλη Πέμπτη να πάρει μαζί του τα Άχραντα Μυστήρια και να πάει εκεί να την κοινωνήσει. Κατόπιν ο Αββάς Ζωσιμάς επέστρεψε στο μοναστήρι χωρίς να πει σε κανένα τι ακριβώς συνάντησε.

Το επόμενο έτος κατά την Μεγάλη Πέμπτη ο Αββάς Ζωσιμάς…

…πήρε μαζί του την Θεία Κοινωνία, λίγα σύκα, φοινίκια και φακή βρεγμένη και πήγε κοντά στην όχθη του Ιορδάνη ποταμού, όπως του το είχε ζητήσει η Άγια. Εκεί περίμενε πολλή ώρα, αλλά η Μαρία δεν φαινόταν πουθενά. Τότε ο Αββάς προσευχόμενος παρακαλούσε τον Θεό να μην του στερήσει λόγω της αμαρτολότητας του να ξανασυναντήσει την ασκήτρια. Καθώς προσευχόταν είδε από την άλλη πλευρά του Ιορδάνη ποταμού, να κάνει το σημείο του Σταυρού, να πατά πάνω στο νερό του ποταμού «περιπατοῦσαν ἐπὶ τῶν ὑδάτων ἐπάνω καὶ πρὸς ἐκεῖνον βαδίζουσαν».

Στην συνέχεια η Οσία τον παρακάλεσε να πει το Σύμβολο της Πίστεως και το «Πάτερ ἠμῶν». Ακολούθως ασπάσθηκε τον Αββά Ζωσιμά και κοινώνησε των ζωοποιών Μυστηρίων. Έπειτα ύψωσε τα χέρια της στον ουρανό, αναστέναξε με δάκρυα και είπε: «Νῦν ἀπολύεις τὴν δούλη σου, ὢ Δέσποτα, κατὰ τὸ ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου». Κατόπιν ζήτησε από τον Αββά να έρθει και τον επόμενο χρόνο να την συναντήσει στον μέρος που την είδε πρώτη φορά και εκεί θα την δει όπως θέλει ο Θεός.

Τον άλλο χρόνο ο Αββάς Ζωσιμάς βγήκε και πάλι στην έρημο για να συναντήσει την Μαρία. Όμως δεν μπορούσε να την βρει, άρχισε να προσεύχεται και καθώς προσευχόταν αντίκρυσε την «κεκειμένην τὴν Ὁσίαν νεκράν». Βρήκε δε και δική της γραφή που έλεγε: «Θάψον, ἀββᾶ Ζωσιμᾶ, ἐν τούτῳ τὸ τόπω τῆς ταπεινῆς Μαρίας τὸ λείψανον, ἀποδὸς τὸν χοῦν τῷ χοΐ, ὑπὲρ ἐμοῦ διὰ παντὸς πρὸς τὸν Κύριον προσευχόμενος, τελειωθείσης, μηνὶ Φαρμουθὶ (κατ’ Αἰγυπτίους, ὅπως ἐστὶ κατὰ Ρωμαίους Ἀπρίλιος), ἐν αὐτῇ δὲ τὴ νυκτὶ τοῦ πάθους τοῦ σωτηρίου, μετὰ τὴν τοῦ θείου καὶ μυστικοῦ δείπνου μετάληψιν». Την βρήκε δηλαδή νεκρή, κείμενη στην γη, με τα χέρια σταυρωμένα και βλέποντας προς την ανατολή. Συγχρόνως βρήκε και γραφή που τον παρακαλούσε να την ενταφιάσει.

Κατόπιν έψαλλε νεκρώσιμα τροπάρια αρκετή ώρα.

Έπειτα με συγκίνηση ο σεβάσμιος Γέροντας Ζωσιμάς άρχισε να σκάβει τον τάφο της Αγίας. Δυσκολευότανε όμως πολύ. Δεν είχε κανένα εργαλείο για σκάψιμο, παρά μόνο ένα μικρό ξύλο Εξ άλλου ήτανε πολύ γέρος και δεν είχε δυνάμεις. Κοίταξε ακίνητος το λιοντάρι, που τον πλησίαζε. Εκείνο πέρασε δίπλα του, χωρίς καθόλου να τον αγγίξει και πλησίασε το λείψανο της Αγίας. Πήγε κοντά στα πόδια της κι άρχισε να γλείφει τα ίχνη της. Λαμβάνοντας ο Αββάς θάρρος από το ήμερο του λιονταριού, το παρακάλεσε να σκάψει αυτό το ίδιο τον λάκκο, για να ενταφιασθεί το ιερό λείψανο της Αγίας Μαρίας, επειδή εκείνος αδυνατούσε. Το λιοντάρι υπάκουσε. «Εὐθὺς δὲ ἅμα τῷ σώματι θαπτόμενο», δηλαδή με τα μπροστινά του πόδια άσκαψε το λάκκο, όσο έπρεπε, για να ενταφιασθεί το σκήνωμα της Αγίας Μαρίας.

Στο πρόσωπο της Αγίας Μαρίας της Αιγύπτιας βλέπουμε τον άνθρωπο που αναζητά την ηδονή και κυνηγά τους ανθρώπους για την ικανοποίησή τους, αλλά όμως με τη Χάρη του Θεού μπορεί να εξαγιασθεί τόσο πολύ, ώστε να φθάσει στο σημείο να την κυνηγούν οι Άγιοι για να λάβουν την ευλογία της και να ασπασθούν το τετιμημένο της σώμα, καθώς επίσης να τη σέβονται και τα άγρια ζώα.

Η Εκκλησία μας εορτάζει την μνήμη της Αγίας Μαρίας της Αιγύπτιας την Πέμπτη Κυριακή των Νηστειών και την 1η Απριλίου.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Φωτισθεῖσα ἐνθέως Σταυροῦ τὴ χάριτι, τῆς μετανοίας ἐδείχθης φωτοφανῆς λαμπηδών, τῶν παθῶν τὸν σκοτασμὸν λιποῦσα πάνσεμνε, ὅθεν ὡς ἄγγελος Θεοῦ, Ζωσιμᾶ τῷ ἱερῷ, ὠράθης ἐν τὴ ἐρήμω, Μαρία «Ὅσιε Μῆτερ» μεθ’ οὐ δυσώπει ὑπὲρ πάντων ἠμῶν.

Π.Σ.
Βιβλιογραφία
-Οσία Μαρία η Αιγύπτια, Εκδόσεις Ορθόδοξος Τύπος
-Ορθόδοξος Συναξαριστής
-saint.gr